“Met mijn collega’s van het arbeidspaviljoen bereid ik leerlingen hier voor op hun toekomstige baan”, vertelt Naard. “In onze arbeidsgroepen zitten nu zo’n dertig leerlingen.”

Afgelopen periode is hard gewerkt aan versterking van de arbeidsgerichte leerroute, vertelt Naard. “De aanpak was te schools. Nu hebben we meer een arbeidssetting neergezet op het terrein, in aparte ruimtes buiten het schoolgebouw.” Die omgeving - en natuurlijk de bijpassende begeleiding - stimuleert leerlingen om te werken aan hun werknemersvaardigheden.

Fasemodel

Net als andere Aloysiusscholen in de regio, werkt De Ortolaan Heibloem volgens het fasemodel. Door die fases zorgvuldig te doorlopen, vergroten leerlingen hun werknemersvaardigheden stap voor stap, tot zij klaar zijn voor hun baan.

Na de voorbereiding op school volgt een begeleide groepsstage bij een bedrijf, waarna een leerling klaar is voor een zelfstandige individuele externe stage. Idealiter leidt die dan vervolgens tot een baan of beschut werk, al naar gelang de mogelijkheden van een jongere.

Groot netwerk

Naard: “We zoeken het liefst stageplekken in de gemeente waar een leerling woont, omdat zelfstandig reizen niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Zelfstandigheid trainen is dus heel belangrijk. Ook ouders hebben daar een rol in. Wijzelf hebben nu drie busjes aangeschaft om toch met jongeren op groepsstage te kunnen gaan.”

Daarnaast moet extra subsidie voor werkgevers voor begeleiding van werknemers die extra ondersteuning op de werkvloer nodig hebben, ook door de gemeente worden betaald. Om die reden is het dus slim om stages in de woonplaats te vinden, zodat vroegtijdig geschakeld kan worden met de gemeente en andere arbeidsmarktpartners.

Aangezien De Ortolaan leerlingen heeft uit een grote regio, moeten Naard en zijn collega’s schakelen met veel gemeenten, sociale werkbedrijven, dagbestedingslocaties en (stage)bedrijven om een breed palet aan ervaringsmogelijkheden te bieden. “Wij hébben een groot netwerk, ook doordat we geworteld zijn in de regio”, vertelt Naard. “Maar er kunnen natuurlijk altijd nieuwe bedrijven bij.”

Investeren in werknemers

Waar moet je als stagebedrijf of leerwerkplek dan rekening mee houden? “Wil je onze leerlingen de kans geven om werkervaring op te doen, dan moet je dat met je hart doen. Je moet de mogelijkheden van een jongere dus willen zien en willen investeren in hun werknemersvaardigheden. Maar je investeert dan wel in je werknemers van de toekomst.”

Dat heeft supermarkt Jumbo in Panningen heel goed begrepen. Al jaren biedt die leerlingen uit het voortgezet speciaal onderwijs stagemogelijkheden en sinds vorig schooljaar ook aan die van De Ortolaan in Heibloem. “We zijn op dit moment in gesprek met meerdere organisaties die leerlingen kansen kunnen bieden. Omgekeerd kan zo’n bedrijf echt blij zijn met onze jongeren. Zij willen meestal graag werken en zijn echte aanpakkers.”

Twee dagen per week gaat onderwijsassistent Naomi Frösch van De Ortolaan Heibloem met een groepje leerlingen bij de supermarkt aan de slag en helpt mee bij het vakkenvullen, ondersteunt bij klantcontacten en het werken aan persoonlijke doelen. Als dat goed gaat zonder haar begeleiding, gaat de begeleiding over naar de stagebegeleider op de werkvloer. “Op de echte werkvloer zijn leerlingen extra gemotiveerd om hun kwaliteiten te laten zien”, merkt Naomi. “Mijn begeleiding is altijd maatwerk, voor sommige jongeren is het al fijn om te weten dat ik er bén.”

Vanzelfsprekend een leerbedrijf

Voor Ilse van Beek, samen met echtgenoot Harald eigenaar van de Jumbo, is het vanzelfsprekend om leerbedrijf te zijn, óók voor wie misschien wat extra begeleiding nodig heeft. Jumbo begon met leerwerkplekken voor jongeren in het praktijkonderwijs en voor jongeren met een licht verstandelijke beperking in het zogenoemde cluster 3-onderwijs. Sinds enige jaren werkt de supermarkt ook samen met Aloysius. En dat bevalt prima.

“Je ziet leerlingen groeien, geweldig om te zien!” Dit geeft je als mens en ondernemer veel voldoening. Toch benadrukt Ilse altijd dat “de samenwerking zich ook economisch uitbetaalt”. Niet alleen zijn er extra mensen op de werkvloer, er is ook prima financiële ondersteuning vanuit de gemeente. Die betaalt bijvoorbeeld de inzet van de twee jobcoaches die de ‘Harries’ van Jumbo ondersteunen. Harrie staat voor hulpvaardig, alert, realistisch, rustig, instruerend en eerlijk: de ideale eigenschappen om mensen met een extra ondersteuningsbehoefte te begeleiden. Medewerkers die daarvoor voelen kunnen een tweedaagse Harrie-training volgen, worden gecoacht door jobcoaches van de gemeente en volgen verdiepende trainingen, bijvoorbeeld over omgaan met autisme.

Sla die brug!

Ilse: “Sommige jongeren die bij ons stagelopen, kunnen later bij ons aan de slag in een vaste baan. Andere zien we doorstromen in een bijbaan. We krijgen ook terug van onze klanten dat zij onze samenwerking ook mooi vinden en dat zij mede daarom bij ons komen. Daarom zeg ik tegen collega-ondernemers vaak: sla die brug naar speciaal onderwijs en praktijkonderwijs, dat bied je zoveel kansen!”

En ja: je moet er inderdaad in willen investeren. “We hebben een medewerker die bij ons begonnen is met het smeren van broodjes”, illustreert Ilse. “Stap voor stap, met foto’s erbij als voorbeeld. Van een paar uurtjes per week dezelfde repeterende handelingen is dit uitgegroeid tot bijna alle voorkomende taken die horen bij de functie van verkoopmedewerker bij de keukenafdeling. Dat is gelukt met hulp van de Harrie en de jobcoach. Als iemand bij elke stap succes ervaart en daar trots op kan zijn, zijn er vaak veel groeimogelijkheden. Wij hebben vijftien jongeren aan het werk in een vast dienstverband of stage in deze leerontwikkelroute. Sommige jongeren hebben een lagere arbeidsproductiviteit en een aangepast takenpakket, maar ze staan wél op de werkvloer als onze klanten een vraag hebben.”